Celiakia jest chorobą polegającą na nietolerancji glutenu, będącej wynikiem wytwarzania przez organizm przeciwciał skierowanych przeciwko glutenowi. Gluten to mieszanina białek roślinnych: gluteniny i gliadyny, występujących w takich zbożach jak: pszenica, żyto, jęczmień, owies.
Celiakia najczęściej rozpoznawana jest u dzieci, ale może wystąpić też w wieku późniejszym. U dorosłych częściej stwierdza się ją u kobiet niż mężczyzn. Co trzeba wiedzieć o tej chorobie?

Czym objawia się choroba?
Na możliwość występowania celiakii mogą wskazywać takie objawy jak: anemia, biegunki lub zaparcia, bóle brzucha, wzdęcia, zaburzenia miesiączkowania, stany zapalne skóry i błon śluzowych, zapalenie stawów, hipoplazja szkliwa zębowego, osłabienie, apatia itp. Ponieważ są to objawy typowe dla wielu innych schorzeń, chorobę można zdiagnozować jedynie w oparciu o wyniki testów na obecność przeciwciał celiakii (przeciw transglutaminazie tkankowej, przeciwgliadynowych, przeciwendomyzjalnych). Wynik badań potwierdza się przeprowadzając biopsję jelita.

Czy jesteś w grupie ryzyka?
Choroba ma podłoże genetyczne. Największą grupę ryzyka zachorowalności stanowią najbliżsi krewni (np. rodzeństwo) osoby u której zdiagnozowano celiakię. Celiakię stwierdza się też często u osób cierpiących na anemię z niedoboru żelaza, chorych na osteoporozę, cukrzycę typu I, czy choroby autoimmunologiczne. Stwierdzana jest też często u osób z zespołem Downa lub Turnera.

Z chorobą da się normalnie funkcjonować, mimo iż chory na celiakię do końca życia musi przestrzegać ściśle diety bezglutenowej. Glutenu nie zawierają ryż, kukurydza, soja, gryka, proso, tapioka, fasola, groch, ziemniaki, chleb świętojański, mąka z orzechów, maniok, itp.
Wprowadzenie diety bezglutenowej powoduje zmniejszenia ilości przeciwciał w krwi, poprawę stanu śluzówki jelita i ogólną poprawę stanu zdrowia. Nieleczona celiakia prowadzi natomiast do uszkodzenia kosmków jelitowych, to z kolei powoduje pogorszenie procesu wchłaniania składników pokarmowych z jelit. Wynikiem czego są niedożywienie i choroby z niedoboru składników odżywczych, np. witamin. Nieprzestrzeganie diety zwiększa ryzyko wystąpienia nowotworu jelita cienkiego.