Chociaż słowo „ospa” raczej przywodzi nam na myśl ospę wietrzną, czyli najczęstszą chorobę wieku dziecięcego, to jednak schorzenie o tej nazwie dotyczy nie tylko ludzi. Jedną z najpowszechniej bowiem występujących chorób u ryb jest tak zwana rybia ospa, nazywana również „chorobą białych kropek” oraz ichtioftiriozą.

Rybia ospa występuje u ryb w akwariach, ale jeśli zostanie stosunkowo wcześnie wykryta, wówczas jest całkowicie wyleczalna. Schorzenie to jest wywoływane przez pierwotniaka, który jest podatny na leczenie tylko w początkowym stadium życia.

Rybią ospę u ryb akwariowych można rozpoznać po specyficznych białych plamkach. Jest to związane z tym, iż pierwotniaki przyczepiają się do naskórka ryby i rozpoczynają swoje żerowanie. Już po kilku dniach dają się zauważyć białe plamy (każda z nich to pojedynczy pierwotniak). Kiedy pasożyty osiągną już dojrzałość, wówczas odczepiają się od ryby i opadają na dno. Kolejne etapy rybiej ospy są związane z tworzeniem się torbieli, które następnie pękają – powstają nowe pasożyty, które odrywają się od siebie i poszukują ofiar. Pierwszym objawem rybiej ospy są więc drobne, białe plamki. Najczęściej pojawiają się one na ciele oraz płetwach ryby. Ponadto można zauważyć także dodatkowe symptomy: zamglone oczy ryb, nadmierne wydzielanie śluzu, brak apetytu, a nawet problemy z oddychaniem. Każdy z tych objawów powinien nas skłonić do szczegółowego obejrzenia ryb. Jeśli symptomy potwierdzą rybią ospę, wówczas ryby można spróbować ratować domowymi sposobami.

Jedną z najpopularniejszych domowych metod leczenia ospy jest przeniesienie ryb do oddzielnego akwarium. W trakcie kuracji należy zwiększyć napowietrzanie wody oraz temperaturę (o około dwa, trzy stopnie Celsjusza).W tym czasie nie wolno stosować zbyt intensywnego oświetlenia. Takie czynności mogą okazać się pomocne w zwalczaniu pasożytów – zwiększając temperaturę znacznie skracamy jego czas na poszukiwanie ofiary, co przyczynia się do jego szybszej śmierci. Trzeba jednak wiedzieć, że nie wszystkie ryby są podatne na nieco wyższą temperaturę. Innym domowym sposobem leczenia rybiej ospy jest także metoda związana z kąpielami ryb (ten sposób sprawdzi się u ryb, które nie tolerują podwyższonej temperatury). W tym celu można sięgnąć po niejodowaną sól kuchenną, która będzie miała działanie odkażające. Jednorazowo dodajemy do takiej kąpieli łyżeczkę soli na dziesięć litrów wody.

Rybia ospa nie jest łatwą chorobą do wyleczenia, ale rozpoznana we wczesnej fazie bywa całkowicie uleczalna. Trzeba dodać, że chorobą tą nie mogą zarazić się ludzie, ponieważ jest ona wywoływana przez zupełnie inne czynniki. Dlatego nie musimy martwić się, czy i jak można zarazić się ospą od ryb. Ospa u ludzi jest powodowana wirusem herpeswirusem VZV.