Zgodnie z Ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych podstawową formą korzystania z usług służby medycznej jest lekarz rodzinny, nazywany także lekarzem medycyny rodzinnej oraz lekarzem pierwszego kontaktu. To właśnie lekarz rodzinny może kierować pacjentów na określone badania diagnostyczne, leczenie szpitalne, rehabilitację czy na leczenie uzdrowiskowe.
Warto wiedzieć, że pacjentom przysługują nie tylko prawa do odbywania wizyt w konkretnych placówkach medycznych. Możemy również zdecydować się na wizytę domową lekarza rodzinnego. Wcześniej jednak konieczne jest dokonanie wyboru odpowiedniego specjalisty – dokonuje się go na podstawie tak zwanej deklaracji wyboru. Lekarz podstawowej opieki zdrowotnej nie może wprawdzie odmówić pacjentowi wizyty domowej, jednak trzeba podkreślić, że nie ma on obowiązku dotarcia pod wskazany adres w określonym czasie. Lekarz rodzinny nie dotrze więc do nas tak samo szybko, jak działają zespoły ratownictwa medycznego.

Warto wiedzieć, na jakich zasadach przysługują pacjentom prawa do lekarskich wizyt domowych. Przede wszystkim takie wizyty mogą odbywać się w przypadku nagłego zachorowania lub pogorszenia się stanu zdrowia, co wiąże się z niemożliwością odwiedzenia miejsca, w którym świadczone są usługi medyczne przez danego lekarza. Wizyty domowe nie obejmują jednak określonych sytuacji – między innymi przypadków utraty przytomności, upadków z wysokości, zaburzeń świadomości, porażeń prądem elektrycznym czy tym podobnych urazów wypadkowych powstałych w sytuacjach nagłych (w takich wypadkach konieczne jest wezwanie pogotowia ratunkowego).

Lekarza do domu można także wezwać do chorego dziecka – wówczas istnieje możliwość zamówienia wizyty domowej lekarza pediatry. Jeśli mamy do czynienia z nagłym i ostrym schorzeniem, wówczas zgłoszona wizyta może zostać zrealizowana w tym samym dniu, w którym została zamówiona. Wszystko jednak zależy przede wszystkim od ogólnego stanu pacjenta – w przypadku osób z chorobami przewlekłymi porady lekarskie mogą być realizowane w późniejszym terminie. Na wizytę domową, podobnie jak w przypadku zwykłej porady lekarskiej, można zarejestrować się osobiście, poprzez osobę trzecią lub telefonicznie.

Należy pamiętać, że do skorzystania z wizyty domowej lekarza rodzinnego (internisty czy pediatry) muszą istnieć wyraźne podstawy. Pacjenci nie mogą więc domagać się, by lekarz odwiedzał ich w domu na każde zawołanie. Wizyta domowa lekarza podstawowej opieki zdrowotnej wchodzi w grę wyłącznie wówczas, gdy rzeczywiście wymaga tego stan zdrowia pacjenta.