Krew jest tkanką składającą się z osocza oraz elementów morfotycznych: erytrocytów, leukocytów, trombocytów. Badanie krwi ma dużą wartość diagnostyczną, ponieważ niektórym stanom chorobowym towarzyszą charakterystyczne zmiany składu i właściwości krwi.
Podstawową metodą badania krwi jest badanie morfologiczne, podczas którego określa się liczbę poszczególnych elementów morfotycznych w jednostce objętości krwi oraz wartość hematokrytu. Często wraz z morfologią robione jest też OB.
Zdarza się czasem, iż osoba czytająca wyniki badania laboratoryjnego krwi, bywa sfrustrowana, gdy nie umie odczytać ich właściwie. Rzetelnie, wyniki te może zanalizować lekarz, ale i samemu warto orientować się w tej dziedzinie.Poniżej przedstawiamy normy najczęstszych badań krwi.
Laboratoria analityczne wyposażone są w nowoczesne, zautomatyzowane analizatory krwi. Które pozwalają szybko ustalić wiele parametrów krwi – oraz interpretację podstawowych badań krwi. Wyniki drukowane są w języku angielskim z wykorzystaniem ogólnie przyjętych skrótów:
- WBC (z ang. white blood cells) – oznacza liczbę leukocytów w 1mikrolitrze krwi (norma wynosi 4,8 – 10,5 x 103/l). Wzrost liczby leukocytów może być następstwem przebywania na dużych wysokościach lub w krajach tropikalnych, kokluszu, anemii złośliwej
- RBC (red blood cells) – liczba erytrocytów w 1l krwi (norma: dla kobiet 4,2-5,4 x 106/l, dla mężczyzn 4,5-6,1 x 106/l
- PLT – liczba płytek krwi w 1l (norma 200-400 x 103)
- HCT – hematokryt – określa stosunek objętości krwinek czerwonych do całkowitej objętości krwi wyrażony procentowo (norma: dla kobiet 37-47%, dla mężczyzn 42-52). Hematokryt ułatwia określenie czy krew jest nadmiernie rozrzedzona czy zagęszczona.
- MCV – średnia objętość erytrocytów podawana w femtolitrach (norma: kobiety 81-95 fl, mężczyźni 80-94 fl).
- MCH – średnia zawartość hemoglobiny w erytrocycie podawana w pikogramach ( norma 27-31 pg). Zmniejszenie się poziomu hemoglobiny w erytrocytach wskazuje na niedokrwistość – jaj przyczyną może być brak lub niedobór żelaza.
- ESR – (niegdyś OB- odczyn Biernackiego) – określa szybkość opadania erytrocytów w jednostce czasu (norma: kobieta do 12 mm/h, mężczyzna – do 8 mm/h). Wartość OB wzrasta w zakażeniach, stanach zapalnych oraz podczas ciąży.
- Na wyniku może zostać też umieszczone ilościowe zestawienie badania rozmazu leukocytów. Zestawienie to ma charakter procentowy lub podane są wartości bezwzględne ().
Bardziej szczegółowe badania krwi pozwalają ustalić wiele ważnych parametrów, np. poziom różnych frakcji cholesterolu, zawartość makro- i mikroelementów, glukozy a nawet badanie poziomu hormonów.