Objawy świadczące o nerwicy natręctw są stosunkowo łatwe do zauważenie: nadmierna pedanteria, tiki nerwowe (w tym równiez tiki wokalne), objawy somatyczne, izolacja, przesadne trzymanie się norm moralnych lub wręcz przeciwnie ignorowanie lub przeciwstawianie się normom, którym hołdowało się przez większość czasu. Wszystkim powyższym objawom towarzyszy lęk, ponieważ chory obawiać się może wszystkiego, począwszy od braku akceptacji a skończywszy na chorobie. Co trzeba wiedzieć o chorobie?
Charakterystyczne dla nerwic natręctw są:
- Obsesje, czyli zaburzenia związane z nawracającymi myślami, wyobrażeniami, impulsami do działania.
- Kompulsje, czyli czynności przymusowe oraz rytualne. Są to zachowanie wielokrotnie się powtarzające, których celem jest zapobieganie jakimś małoprawdopodbnym wydarzeniem. Wiążą się one z niepokojem poprzedzającym zachowanie i ulgą następującą tuż po nim.
Warto również zauważyć, że obsesje i kompulsje mogą łączyć się w jedno natręctwo, w związku z tym jedno występuje po drugim. Idealnym przykładem ilustrującym to zaburzenie jest obsesyjne mycie rąk. Trzeba także wspomnieć, że czynności natrętne wiążą się z pewnego rodzaju ceremonią, której przerwanie związane jest z powstaniem silnego lęku i niepokoju. Ważnym elementem zachowań kompulsywnych jest przymus. Powtarzana czynność jest wykonywana mimo, że wcześniej została ona wykonana dobrze. Związane jest to z niemożnością przeciwstawienia się natrętnej myśli bądź czynności.
Nerwica natręctw nie jest chorobą przypisywaną konkretnej płci, występuje równie często u mężczyzn jak i u kobiet. Istotne jest natomiast to, że można zaobserwować pewnego rodzaju dziedziczność, ponieważ u krewnych chorych tego typu zaburzenia występują częściej niż w innych przypadkach.
Leczenie nerwicy natręctw nie przebiega łatwo głównie z tego powodu, że chorzy dość niechętnie opowiadają o swojej chorobie czując bardzo często wstyd. Jedcześnie w sposób zdecydowany przeciwstawiają się czy przerwane zostają im codzienne rytuały (zwłaszcza te o charakterze złożonym).
W ciężkich przypadkach nerwicy natręctw na plan pierwszy wysuwają się następujące objawy:
- Izolacja połączona z brakiem uwzględnienia potrzeb i interesów innych.
- Poświęcanie wielu godzin na czynnościach przymusowych, ktore dezorganizują życie zawodowe, rodzinne i towarzyskie.
- Doprowadzenie się do stanu wyczerpania fizycznego (liczne uszkodzenia ciała, np. wyrywanie włosów etc.).
Wielu chorych izoluje nie tylko siebie, ale również bliskich starając się jednocześnie kontrolować swoje działania i w dużym stopniu wpływać na decyzje najbliższej rodziny, ponieważ czują w ten sposób, że nie tylko dbają o rodzinę, ale również chronią ją przed tajemniczymi i bliżej niesprecyzowanymi siłami.